ท่ามกลางผู้คน แต่ถูก ” ยุงกัด ” คนเดียว มีคำตอบ! ทำไมคุณคือผู้ถูกเลือก

ทำไมยืนอยู่ด้วยกันหลายคน แต่ “ยุง” กัดอยู่คนเดียว? เผยสาเหตุที่ยุงเลือกบางคนเป็นพิเศษ
เคยไหม? ยืนอยู่กับเพื่อนเป็นกลุ่ม แต่สุดท้ายกลับมีแค่เราที่โดนยุง กัดเต็มตัว ขณะที่คนอื่นกลับไม่โดนเลยสักนิด หลายคนอาจสงสัยว่า ยุงเลือกเหยื่อ จริงหรือเปล่า คำตอบคือ จริง! และมีเหตุผลทางวิทยาศาสตร์รองรับว่าทำไมยุงถึงชอบบางคนมากกว่าคนอื่น
ยุง สามารถบินได้ด้วยความเร็วราว 8 กิโลเมตรต่อชั่วโมง แม้อยู่ห่างจากมนุษย์ประมาณ 10 เมตร พวกมันก็ยังสามารถรับรู้การมีอยู่ของเราได้จาก ความร้อนของร่างกาย ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ รวมถึงกลิ่นจากกรดแลคติกและกรดไขมัน ที่เราปล่อยออกมา ประกอบกับการมองเห็นที่ไวต่อการเคลื่อนไหว ทำให้ยุงมุ่งตรงเข้าหาเหยื่อได้อย่างแม่นยำ
โดยเฉพาะ ยุงเพศเมีย ที่ต้องดูดเลือดมนุษย์หรือสัตว์เพื่อนำโปรตีนไปใช้ในการสร้างไข่ ส่วน ยุงเพศผู้ จะกินเพียงน้ำหวานจากเกสรดอกไม้เท่านั้น ทั้งนี้ ปริมาณเลือดที่ยุงเพศเมียดูดเข้าไปได้ อาจมีน้ำหนักเกือบเท่ากับน้ำหนักตัวของมันเองเลยทีเดียว
สาเหตุที่ยุงเลือกบางคนเป็นพิเศษ
1. กลิ่นตัวและเหงื่อ คือปัจจัยหลักที่ยุงใช้ในการเลือกเหยื่อ
งานวิจัยพบว่า ยุงจะถูกดึงดูดโดยสารเคมีบางชนิดที่ออกมาจากร่างกาย เช่น กรดแลคติก (Lactic acid) และ แอมโมเนีย ซึ่งมักเกิดจากการขับเหงื่อ คนที่ออกกำลังกายบ่อย เหงื่อออกง่าย หรือมีอุณหภูมิผิวสูงจึงมักตกเป็นเป้าของยุงโดยไม่รู้ตัว
2. คาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂) ดึงดูดยุงได้อย่างดี
ทุกครั้งที่เราหายใจออก ร่างกายจะปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ออกมาด้วย ยุงสามารถตรวจจับก๊าซนี้ได้ไกลถึง 50 เมตรเลยทีเดียว คนที่มีการเผาผลาญพลังงานสูง เช่น คนตัวใหญ่ หญิงตั้งครรภ์ หรือคนที่ออกแรงมากๆ จะปล่อย CO₂ มากกว่า และนั่นทำให้ยุงมักเลือกกัดก่อนใคร
3. กลิ่นจากผิวหนังและแบคทีเรียธรรมชาติ
ผิวหนังของแต่ละคนมี แบคทีเรียประจำผิว (Skin microbiota) ที่แตกต่างกัน ซึ่งส่งผลต่อกลิ่นกายโดยตรง บางกลิ่นเป็นที่ชื่นชอบของยุงโดยเฉพาะ เช่น กลิ่นกรดไขมันบางชนิด ยุงจะไวต่อกลิ่นนี้มาก จึงเลือกบินมาหาคนที่มีกลิ่นดังกล่าวก่อนคนอื่น
4. เสื้อผ้าและสีที่สวมใส่
ยุงมักชอบสีเข้ม เช่น ดำ น้ำเงินเข้ม น้ำตาล เพราะสามารถมองเห็นได้ชัดในแสงสลัว คนที่ใส่เสื้อผ้าสีเข้มจึงมีโอกาสโดนกัดมากกว่าคนที่ใส่สีอ่อน เช่น สีขาวหรือสีครีม
5. แอลกอฮอล์และอาหารบางชนิด
มีงานวิจัยจากประเทศญี่ปุ่นระบุว่า คนที่ดื่มเบียร์หรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์บางชนิดจะถูกยุง กัดมากขึ้น เนื่องจากร่างกายปล่อยกลิ่นออกมาทางเหงื่อและลมหายใจ ขณะเดียวกันอาหารที่มีรสหวานหรือมีน้ำตาลสูงก็อาจกระตุ้นให้ร่างกายขับสารที่ยุงชอบออกมามากขึ้นเช่นกัน
6. พันธุกรรมก็มีส่วน!
นักวิทยาศาสตร์พบว่าปัจจัยทางพันธุกรรมส่งผลต่อกลิ่นตัวและองค์ประกอบของเหงื่อ ซึ่งเป็นเหตุผลหนึ่งว่าทำไมบางคนถึงถูกยุง กัดมากกว่าคนอื่น แม้อยู่ในสภาพแวดล้อมเดียวกัน
วิธีลดโอกาสถูกยุงกัด
- หลีกเลี่ยงการใส่เสื้อผ้าสีเข้ม
- ใช้โลชั่นหรือสเปรย์กันยุง โดยเฉพาะที่มีส่วนผสมของ DEET หรือยูคาลิปตัส
- อาบน้ำหลังออกกำลังกายทันที เพื่อขจัดเหงื่อและกลิ่นที่ดึงดูดยุง
- หลีกเลี่ยงการอยู่ใกล้บริเวณที่มีน้ำขัง ซึ่งเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุง
สรุป ยุงไม่ได้กัดทุกคนเท่ากัน เพราะมันมี “เหตุผลทางชีวภาพ” ที่ชัดเจนในการเลือกเหยื่อ คนที่มีกลิ่นตัวเฉพาะตัว เหงื่อออกง่าย หรือปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์มาก จะตกเป็นเป้าหมายอันดับต้นๆ ของยุง ดังนั้นหากไม่อยากเป็นเหยื่อรายต่อไป ควรดูแลสุขอนามัยและใช้ผลิตภัณฑ์กันยุงอย่างสม่ำเสมอ svong-1
