ภาพถ่ายเก่าปี 1920 เผยให้เห็นบรรยากาศ ” วัดเส้าหลิน ” ก่อนมีภัยครั้งใหญ่
ถูกไฟเผาใหญ่ซ้ำร้อนจากเถ้าถ่าน ต่างจากปัจจุบันที่กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวคึกคัก ในปี 1920 ช่างภาพชาวญี่ปุ่นได้บันทึกภาพวัดเส้าหลินที่ตั้งอยู่บนภูเขาถงซาน เมืองจงโจว มณฑลเหอหนาน ประเทศจีน เมื่อหนึ่งศตวรรษก่อน วัดถูกล้อมรอบด้วยความเงียบสงัด ไม่มีผู้คนพลุกพล่าน ไม่มีเสียงขายของริมทาง มีเพียงพระสงฆ์ไม่กี่รูปดูแลสถานที่ที่คลุมราด้วยความเก่าแก่ของยุคสมัย
เมื่อเดินผ่านประตูวัด เดินเข้ามาจะพบกับกำแพงลอกลาย พื้นทางเดินหินขรุขระ และป้ายชื่อวัดที่พระเจ้าแปะฮีทรงพระราชดำริแม้ถูกแขวนไว้สูง ก็ไม่สามารถบดบังบรรยากาศรกร้างได้ ทุกอย่างเงียบเชียบจนถึงขนาดได้ยินเสียงลมพัดผ่านชายคาได้ชัดเจนบริเวณ “เสิ่นฟู่ถง” (แผ่นหิน) มีร่องรอย 48 จุดจากการฝึกวิทยายุทธของพระสงฆ์สะสมมาหลายร้อยปี ภาพนิ่งเหล่านี้บอกเล่าเรื่องราวของธรรมะและศิลปะการต่อสู้แต่ดั้งเดิม หนังสือธัมมะในหอสมุดถูกจัดวางไว้เรียบร้อยอยู่ใต้เงาภูเขาที่เงียบสงัด
เพียง 8 ปีหลังภาพถูกบันทึกลงแผ่นฟิล์ม วัด เส้าหลินก็เผชิญภัยพิบัติครั้งใหญ่ในเดือนมีนาคม 1928 เมื่อไฟไหม้เผาพื้นที่วัดลุกลามกว่า 40 วัน อาคารสำคัญหลายหลัง เช่น พระราชวังเทียนหวัง พระอุโบสถใหญ่ หอระฆัง-กลอง ลานธรรม และศาลาธรรมศาลา ถูกเผาถ่านไปมากกว่า 10 หลัง หนังสือธรรมะกว่า 5,000 เล่ม รวมถึงแผ่นพิมพ์โบราณและวัตถุจากหลายยุคหลายสมัยถูกทำลายหมดสิ้น เหตุการณ์นี้ถือเป็นหนึ่งในหายนะที่รุนแรงที่สุดในประวัติศาสตร์กว่า 1,500 ปีของวัด เส้าหลิน
ภาพเก่าจากญี่ปุ่นช่วยให้วัด “ฟื้นคืนชีพ”
ภาพถ่ายต้นฉบับถูกเก็บรักษาไว้ในวัดดัทมัน (Dharma Temple) ที่เมืองเกียวโต ประเทศญี่ปุ่น เก็บอยู่ยาวนานกว่า 70 ปี ในปี 1991 เจ้าอาวาสวัด เส้าหลินได้เดินทางไปเยือนวัดดังกล่าวและพบภาพเหล่านั้น เมื่อเห็นโครงสร้างของอาคารสำคัญก่อนถูกไฟเผา เช่นหลังคาและสถาปัตยกรรมอุโบสถ ท่านจึงตระหนักถึงคุณค่าทางประวัติศาสตร์ของภาพเหล่านั้น และนำกลับคืนสู่เส้าหลินพร้อมนำไปใช้วางแผนฟื้นฟู ภายในปี 1998 สถาปนิกใช้ภาพถ่ายในอดีตเป็นต้นแบบในการบูรณะพระอุโบสถใหญ่
ตั้งแต่คานหลังคา ไปจนถึงรูปทรงของกระเบื้อง โครงสร้างไม้ต่างๆ การฟื้นฟูกลับคืนโครงสร้างดั้งเดิมได้อย่างแม่นยำ เส้าหลินจากอดีตสู่ปัจจุบันที่แตกต่าง เมื่อเทียบภาพในอดีตกับเส้าหลินปัจจุบัน ความแตกต่างชัดเจนคือเดิมมีเพียงต้นไม้ใหญ่และทางเดินหิน, วันนี้มีลานเพื่อนท่องเที่ยวและรถบัสเยอะเดิมสงบเป็นที่สวดมนต์, วันนี้กลายเป็นแหล่งโชว์ศิลปะมวยจีนแก่ผู้มาเยือนเดิมดูรกร้างแต่ศักดิ์สิทธิ์, วันนี้เป็นสถานที่ท่องเที่ยวระดับ 5A ต้อนรับผู้เยือนมากกว่า 3 ล้านคนต่อปี ภาพถ่ายเก่าเหล่านี้จึงไม่ได้เป็นแค่เอกสารสำหรับฟื้นฟูสถาปัตยกรรมเท่านั้น แต่เป็นหลักฐานของจิตวิญญาณและคำสอนของเซน รอยต่อระหว่างอดีตกับปัจจุบันที่ยากแทนที่ svong-1
